Ο κόσμος του μέλλοντος και οι ανατρεπτικές επιπτώσεις στην οικονομία , την απασχόληση και την κοινωνία

O Θεόδωρος Κατσανέβας  γράφει:

Ο κόσμος του μέλλοντος και οι ανατρεπτικές επιπτώσεις στην οικονομία , την απασχόληση και την κοινωνία

Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση με επίκεντρο την τεχνητή  νοημοσύνη, τους αυτοματικούς, και γενικότερα τις υπερσύγχρονες εφαρμογές της πληροφορικής και του διαδικτύου, προβλέπεται να επιφέρει τεράστιες αλλαγές ή και ανατροπές στην οικονομία, στην απασχόληση, στην κοινωνία στον τρόπο ζωής του ορατού μέλλοντος. Η χώρα μας και οι σημερινοί νέοι, θα κερδίσουν αυτόν το  «θαυμαστό νέο κόσμο του μέλλοντος» όταν αντιληφθούν τις επερχόμενες κατακλυσμιαίες αλλαγές και ειδικότερα το γεγονός ότι, πάνω από το 70-80% των απασχολούμενων στις ανεπτυγμένες χώρες,  θα εργάζεται άμεσα  ή έμμεσα σε προωθημένες εφαρμογές της  πληροφορικής .

Στα επόμενα 20-30 χρόνια, η τεχνολογία των αυτοματισμών θα οδηγήσει σε κλείσιμο πολλές παραδοσιακές βιομηχανίες. Οι εκτυπωτές 3D θα παράγουν ρούχα, παπούτσια, ανταλλακτικά μηχανών,αυτοκινήτων, αεροπλάνων κλπ., αντικαθιστώντας μεγάλο μέρος των τεχνικών σε αντίστοιχους τομείς. Στη γεωργία, οι αυτοματισμοί και τα ρομπότ θα υποκαταστήσουν μεγάλο μέρος της ανθρώπινης εργασίας. Στις οδικές και σιδηροδρομικές μεταφορές, οι οδηγοί θα αντικατασταθούν μερικώς ή και συνολικά από αυτοματισμούς. Στις θαλάσσιες μεταφορές, θα υπάρξουν επίσης καινοτόμες εφαρμογές αυτοματισμών, χωρίς όμως να εξαφανιστεί η παρουσία του πλοιάρχου, πλαισιωμένου με μικρότερο αριθμό πληρώματος. Το ίδιο και στις αεροπορικές μεταφορές. Οι πράκτορες ναυλώσεων θα αντικατασταθούν σχεδόν ολοκληρωτικά από τις διαδικτιακές ναυλώσεις. Το ίδιο ισχύει και για τους τουριστικούς πράκτορες, εκτός από την παροχή ειδικών κατηγοριών τουρισμού και διασκέδασης.

Η απασχόληση στις τράπεζες και στις ασφάλειες θα μειωθεί δραματικά λόγω των ραγδαίων τεχνολογικών εφαρμογών. Ο αριθμός των δικηγόρων προβλέπεται να συρικνωθεί ως συνέπεια της δημιουργίας κεντρικού λογισμικού ( όπως η IBM Watson) για παροχή έγκυρων νομικών συμβουλών. Οι δημοσιογράφοι και οι διαφημιστές των οποίων το επάγγελμα είναι ήδη κορεσμένο, θα απασχολούνται κατά κύριο λόγο στο διαδίκτυο. Η ηλεκτρική ενέργεια θα επεκταθεί και σε εφαρμογές μικροκλίμακας σε κατοικίες και επιχειρήσεις, με το κόστος της να μειώνεται σημαντικά. Αυτό θα επιφέρει διαφοροποιήσεις στην παροχή και στην απασχόληση στην ενέργεια. Για το φυσικό αέριο και τους απασχολούμενους στον ίδιο τομέα, προβλέπεται ευοίωνο μέλλον. Το ίδιο και για τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας που όμως απασχολούν σχετικό περιορισμένο αριθμό εργαζαζομένων.

Ο τουρισμός και ο επισιτισμός είναι από τους λίγους κλάδους της οικονομίας που θα επηρεαστούν σε μικρότερο βαθμό από την έλευση των αυτοματισμών, αφού η προσωπική εξυπηρέτηση θα παραμένει ως ένα βαθμό αναγκαία. Το ίδιο ισχύει για τον αθλητισμό, τη διασκέδαση και τις τέχνες, τομείς που επηρεάζονται λιγότερο από τις τεχνολογικές αλλαγές και περισσότερο από την οικονομική συγκυρία. Όμως, η γνώση των σύγχρονων τεχνολογιών και των κοινωνικών δικτύων, είναι απολύτως απαραίτητη σε όλους τους τομείς αλλά και στη βιομηχανία του θεάματος και της διασκέδασης.

Οι ραγδαίες αλλαγές της τεχνολογίας, συνεπάγονται τη διαρκή μετεξέλιξη των επαγγελμάτων και ειδικοτήτων. Αυτό συνεπιφέρει τη μεγάλη διεύρυνση της δια βίου μάθησης και της εκπαίδευσης από απόσταση που θα γενικευθούν.

Η περιστασιακή απασχόληση για 6-7 μήνες τον χρόνο, αποτελεί ήδη μια πραγματικότητα που θα συνεχιστεί και θα διευρυνθεί στο μέλλον. Η μερική απασχόληση, όπως και η εργασία από απόσταση θα αυξηθούν, γεγονός που θα επιτρέψει την πληθυσμιακή, οικιστική και διοικητική αποκέντρωση. Η πρόληψη ασθενειών θα γίνεται και από το κινητό τηλέφωνο που επικοινωνεί με ρολόι χεριού και αυτό θα έχει πολύ μικρότερο κόστος. Η απασχόληση στα ιατρικά επαγγέλματα θα διαφοροποιηθεί, με μετατόπιση μεγαλύτερου αριθμού εργαζομένων στην ιατρική τεχνολογία, στην αισθητική, την ψυχολογική υποστήριξη και στη φροντίδα ηλικιωμένων της «τέταρτης ηλικίας».

Πολλοί σημερινοί νέοι ηλικίας 20 ετών θα είναι υπεραιωνόβιοι αύριο. Ο μέσος όρος ζωής από  78-80 ετών που είναι σήμερα, μετά από 20-25 χρόνια, προβλέπεται  να φτάσει στα 95-100 έτη ζωής. Παράλληλα όμως, θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης άνω των 75 ετών,ενώ μεγαλύτερος αριθμός εργαζομένων θα απασχολείται σε υπηρεσίες υγείας, φροντίδας και διασκέδασης των ατόμων της «τέταρτης ηλικίας», που προβλέπεται να είναι πολύ περισσότεροι από όσοι είναι σήμερα.

Αυτό είναι μέρος της εικόνας του θαυμαστού νέου κόσμου του μέλλοντος που έρχεται ορμητικά στις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου όπου μπορεί να περιληφθεί και η Ελλάδα, εφ’ όσον προφτάσει το υπερηχητικό τρένο της τεχνολογίας του μέλλοντος. Αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό όχι μόνο από την πολιτεία αλλά και από την κατάλληλη προετοιμασία των νέων μας σήμερα. Γιατί το μέλλον δεν έρχεται μόνο του αν δεν κάνουμε κάτι και εμείς για αυτό.